Su livellu

di Antonio de Curtis

Dogn’annu, su dus’e totussantus, c'e' s'usanza
Po is mortusu de andai in Campusantu.
Dognunu da deppi’ fai custa crianza;
dognunu du deppi' tenni custu pensamentu.

Dogn'annu, puntualmenti, in custa di',
de custu tristi, meda trist’anniversariu,
deu puru c’andu, e port’unu frori
a su tumbin'e marm’e tziu Nazariu.

Ocannu, un’accidenti m’e’ suzzediu...
Appustis ch’appu fattu s’onoranza.
Mamma de Deus! ’Ta paura, si ci pensu!
ma appustis m’e’ torrada sa baldanza.

Su fattu e' custu, intendeimi' unu pagu:
fiad’arribada casi s'or'e serrai:
deu femmu po bessiri, seriu seriu
calincuna tumba firmendimi' a castiai.

"Innoi dormidi in paxi su nobili marchesu
meri de Rovigo e de Belluno
eroi de mill'impresas, coraggiosu
mortu s’undixi maju ’e su trintunu".

Su stemma cun sa corona appizz'e tottu...
...asutt’una gruxi, fatt'e lampadinas;
tres mazzus de arrosas cund’una list'e luttu:
candelas, condelottus e ses’ luminus.

Propri’attaccada a sa tumb’e’stu signori
ci viad’un'attra tumba pitticchedda,
abbandonada, e chi gi fiad’a frori;
po signali, scett’una gruxiscedda.

E appizzus’a sa gruxi, appena si liggiada:
"Esposito Gennaro - scovadori":
castiendidda, ’ta pena chi mi fiada
custu mortu senza manc’unu frori.

Custa e’ sa vida! Aintr'e me’appu pensau...
chin’a’ tentu tantu e chini no’a’ tentu nudda!
Custu poborittu s'iddiad'essi aspettau
chi finzas mortu non baliad’una cibudda?

Mentris pensammu custu pensamentu,
si fiada fattu casi mesunotti,
e deu seu atturau serrau in su Campusantu,
mort'e paura... timend’a mommotti.

’Ta biu de attesu, tott'a unu trattu?
Duas umbras benint’a sa parti mia...
Appu pensau: e’ stranu custu fattu...
Seu scidu...seu dormend’o e' fantasia?

Attru che fantasia: fia su Marchesu:
cun su cappeddu, sa lent’e su pastranu;
cuss’attru a fatt’e issu gi’ fia’ leggiu;
fia’ tottu bruttu e cun sa scov'in manu.

E cussu, seu sicuru, e’ don Gennaru...
su mortu poborittu...scovadori.
Deu’n custu fattu non ci biu craru:
funti mortus e torrant'a cust'ora?

Podiant'essi de mei cas’a unu palmu,
chi si firma' su Marches'unu pagheddu,
si furriad’e, seriu seriu...calmu calmu,
di faid’a don Gennaru: "Piccioccheddu!

De fustetti, carrogna, bollu sciri,
poita e cumenti app’ais pensau
de si fai interrai, po mi sbregungiri,
accant’e mei chi seu blasonau!

Sa casta e’ casta e sa genti d’arrespettada,
pero' fustetti sa misura eis passau;
su bostru corpus ess’interrau deppiada;
pero' in s'aliga andada fuliau!

Manc'unu pagu supportai du pozzu,
de si tenni accanta mia, cun custu fragu,
inzandus, bisongia’ chi circheis unu fossu
med’attesu de mei o assu manc’unu pagu".

"O su Merchesu, sa curpa non e’ sa mia,
deu no sidd’emmu fattu custu tortu;
custu scimproriu d’a fattu mulleri mia,
deu 'ta podemmu fai si femmu mortu?

Si femmu biu s'emma fai cuntentu,
emm'a pigai sa cascitta e is ossus
e propriu'mmoi, propriu'n custu momentu
mind’emm’a intrai aintr’e un’attru fossu".

"O bruttu scostumau e it’aspettas,
mi bolis biri propriu arrabiau?
Si no’ femmu titolau, non tiddu crettas,
A sa violenzia iamm’essi giai passau!".

Faimi' biri... - piga custa violenzia...
Sa beridadi, Marche', mi seu scocciau
de t'intendi; e si perdu sa passienzia,
mi scaresciu chi seu mortu e a corpus ses scallau!...

Ma chini creis de essi...unu deu?
Innoi aintru, du cumprendis chi seus paris?...
Mortu ses tui e deu puru mortu seu;
a dognunu tottus is attrus funt’ugualis".

"Bruttu porcu!...Commenti ti permittis
de ti paragonai a mei ch’appu tentu natalis
illustris, meda nobilis e perfettus,
de fai invidia a Principis realis?".

"Ma bessiminci...cali Natali Pasca e Pifania!!!
Tiddu bolis ponn'in conca...in su ciorbeddu
chi ses’incora maladi'e fantasia?...
Du scis'it'e' sa morti?...E’ unu livellu.

Unu rei, unu magistrau, unu grand'ommini,
passendi custu cancellu ad'accabbau,
c'a' perdiu tottu, sa vida e su nommini:
tottu custu non d’as’incora contau?

Po custu, ascurtami'... non fazzas su molenti,
supportamì accanta - ita bolis chi t’ind’importi’?
Custas buffonerias scett'is bius das fainti:
nosu seus serius..apperteneus a sa morti!".

traduzione in sardo (campidanese) di Antonio Trudu

Vota il film di Totò

Home  Biografia  Teatro  Cinema  Televisione  Poesie  Canzoni 
Frasi celebri  Fumetti  Fotografie  Totomania  Il baule  Home video 
Totò in TV  News  Ricordi  Interviste  Quiz  Libri  Caricature  Giornali 

www.antoniodecurtis.com